15.05.1945. KRAJ 2. SVETSKOG RATA U JUGOSLAVIJI


Iako je u Evropi zvanično kraj rata proglašen kapitulacijom Nemačke 09.05.1945. godine, grupa nemačke armije E, povlačeći se iz Jugoslavije na zapad, produžila je otpor. Ostaci ustaša, deo Nedićeve SDS i SDK i četnici priključili su se nemačkim jedinicama. Jedinice Jugoslovenske armije pojačale su pritisak na celom frontu prodirući dolinom reke Drave i okruživši Nemce, ustaše i četnike u širem rejonu Dravograda i Blajburga 15. Maja, posle oštrih borbi prisilile na kapitulaciju. Tom prilikom zarobljen je general-pukovnik Aleksander Ler, nemački komandant Jugoistoka.
Komunistička partija Jugoslavije je u veoma teškim i složenim međunarodnim i unutrašnjim uslovima organizovala i uspešno završila narodnooslobodilačku i revolucionarnu borbu jugoslovenskih naroda. Time je ona, u novim istorijskim uslovima, dala značajan doprinos revolucionarnoj teoriji i praksi međunarodnog radničkog pokreta. KPJ je tokom rata uspela da stalno povećava oružane snage narodnooslobodilačkog pokreta, i da, uprkos tehničkoj inferiornosti, osigura sve veće uspehe Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda u borbi protiv okupatora i domaćih izdajnika.
U jedinicama NOV i POJ bilo je oko 100 000 žena a omladinci su sačinjavali oko 75% pripadnika oružanih snaga.
Partizanski rat koji je počeo 1941, prerastao je u opštenarodni, oslobodilački rat, i predstavlja prevazilaženje do tada važećih teorija o oblicima i mogućnostima partizanskog ratovanja i o ratnoj veštini uopšte.
U borbi protiv nemačkog, italijanskog, bugarskog i mađarskog okupatora i domaćih izdajnika, Jugoslavija je izgubila 1.706 000 ljudi. Jugoslovenska armija imala je oko 305 000 poginulih i 425 000 ranjenih boraca. Preko 20 % celokupnog stambenog prostora bilo je uništeno, mnogi rudnici i industrija do 50 % razorena. Okupatori su razorili ili sasvim opljačkali bolnice, škole, biblioteke, univerzitete, pozorišta, arhive i muzeje, i mnoge predmete nacionalne vrednosti preneli u svoje zemlje. Sve to govori o veličini, odlučnosti i heroizmu oslobodilačke borbe naroda Jugoslavije i njenom doprinosu u pobedi nad fašističkim silama.
Opredeljujući se za oružanu borbu protiv okupatora postavljeni su od početka jasni ciljevi borbe: oslobođenje zemlje i obezbeđenje njenog društvenog preobražaja. Osnovni politički uticaj na strategiju te borbe proistekao je iz činjenice da je oružanu borbu povela i njome rukovodila Komunistička partija Jugoslavije, pa je rat, pored oslobodilačkog, imao i revolucionarni karakter.
Slava pobednicima.